Esdoorn (Acer)

Biologie

In Valkenswaard staan monumentale exemplaren van o.a. de Gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus, zie tekening), de suikeresdoorn (Acer saccharum) en de Witte of zilveresdoorn (Acer saccharinum).
De esdoorn heeft een handvormig blad. De vorm is algemeen bekend, want het blad van de suikeresdoorn siert de Canadese vlag. Het blad van de gewone esdoorn lijkt hier veel op, het blad van de witte of zilveresdoorn is wat dieper ingesneden en de achterkant is zilverwit van kleur.

De boom bloeit meestal in mei, wanneer het blad al uitgelopen is. De bloemtrossen hangen aan de boom. Later in het jaar verschijnen de vruchten, de bekende propellertjes. Als de wind er vat op krijgt kunnen de zaden ver van de boom terecht komen. Opslag van esdoorns komt daardoor regelmatig voor.

Esdoorns krijgen prachtige herfstkleuren, van goudgeel tot felrood. Als de bladeren van de boom zijn zijn de knoppen duidelijk te zien. Ze zijn groen en staan tegenover elkaar aan de tak.

Herkomst en gebruik

Esdoorns komen van nature vooral voor op het noordelijk halfrond. De gewone esdoorn is inheems in Europa. De witte esdoorn is een Amerikaanse Acer-soort.

Een esdoorn heeft geen doorns. De naam komt van het oud-Germaanse woord Doorn, dat boom betekent. Het ‘Acer’ in de Latijnse naam betekent ‘scherp’. Esdoornhout was namelijk heel geschikt om speren van te maken. Nog steeds wordt het hout gebruikt om bijvoorbeeld meubels, parket en muziekinstrumenten van te maken. Vanwege de lichte kleur is het erg populair.

Waar te zien?

Monumentale bomen van deze soort in de gemeente Valkenswaard:
Gewone esdoorn bij het kerkhof in Dommelen
Gewone esdoorns op het oude kerkhof in Valkenswaard
Suikeresdoorn op Bergstraat 54 (gekapt in 2014 of 2015)
Witte of zilveresdoorn aan de Dommelseweg
Witte of zilveresdoorn op het terrein van theehuis Venbergen